Konkordato Yeniden Gündemde – Talha APAK, YMM - Mevzuat

Konkordato-Yeniden-Gundemde-Talha-Apak-Ymm-Mevzuat-Yh6Jdhv7.Jpg

Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
E. Öğretim Görevlisi
Alomaliye.com Yayın Konseyi Başkanı
t.apak@apakymm.com

Uzun vakittir azalan konkordato müracaatları, yükselen faizler ve artan döviz kurları nedeniyle 2024’e girerken tekrar sürat kazanmaya başladı. Daha evvelki yıllarda yüklü olarak KOBİ seviyesindeki işletmeler konkordato talep ederken, bu kez daha büyük şirketler ve AVM’lerin konkordato talep ettiklerini görüyoruz. Bu durum, beraberinde birçok işletmeyi etkileyeceğinden piyasada yeni tasalara yol açacaktır.

Konkordato nedir?

Piyasa iktisadının badireye girdiği periyotlarda gündeme gelen Konkordato; bir borçlunun ödeme zahmetine düşmesi sonucu, ilgili Ticaret Mahkemesine yaptıkları müracaatın kabulüyle başlayan bir süreçtir. Süreçle birlikte, belgeye sunulan projedeki borçlar süreç sonuçlanıncaya kadar ödenmeyerek bekler. Diğer bir tanımlama ise; (İtalyanca: Concordato) batık durumdaki işletmelerin, borçlarını karşılayabilecekleri şartlar dâhilinde ödemek için alacaklılarıyla mahkeme yoluyla yaptıkları mutabakattır.

Konkordatonun kabulü ve süreci

Borçlunun yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’nden, konkordato için gerekli dokümanların ve ön projenin sunulmasıyla konkordato talep edilir. Müracaatta, uzmanlarınca hazırlanmış “ön proje” ve “makul teminat raporu” çok değerlidir. Mahkeme, yapacağı incelemenin akabinde konkordato talebini reddeder ya da kabul eder. Kabul halinde, verilecek “üç aylık süreksiz mühlet” ile konkordato için öngörülen süreç başlamış olur.

Kanunda, “mühlet verilmesi” olarak isimlendirilen bu karar üzerine, konkordato talep eden borçlu aleyhine, haciz yoluyla icra takibi yapılamaz, başlatılan haciz takipleri durur. Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabilir lakin rehinli mallarının satışı yapılamaz. Borçlu aleyhine ihtiyati haciz ve ihtiyati önlem uygulanmaz. Borçlu; komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir. Mahkemenin müsaadesi dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz, taşınmaz ve taşınırlarını devredemez.

Konkordatonun kabulüyle birlikte, verilecek üç aylık “geçici mühlet”le birlikte kanunda belirtilen misyonları yerine getirmek üzere konusunda uzman bir yahut üç bireyden oluşan “konkordato komiser heyeti” görevlendirilir. Komiserlerin verecekleri raporlar doğrultusunda 3 aylık süreksiz mühlet sonrası kaidelerin olumlu olması halinde 12 aylık “kesin mühlet” verilir. Gerek görülmesi halinde 3 aylık süreksiz mühlet 2 ay, 12 aylık kesin mühlet ise 6 ay uzatılarak süreç 23 aya kadar uzayabilmektedir.

Tüm bu süreçlerin sonunda; konkordatonun ilgili mahkemece tasdiki sonrası atanacak bir “kayyım” kontrolünde projede öngörülen müddette (vadelerde) alacaklıların alacaklarına kavuşabilme imkânı doğmaktadır. Fakat, ilgili mahkeme tarafından tasdik edilmemesi yahut “iflas” kararı verilmesi halinde, evrak iflas masasına devredilmekte olup, alacaklılar için kuvvetli yeni bir süreç başlamış olacaktır.

Avantaj ve dezavantajları

Borcun, uzun bir müddet ertelenmesi ve sonrasında uygun vadelere yayılarak ödenmesi borçlu açısından değerli bir avantajdır. Öteki taraftan, firmanın iflastan kurtulması ve borcun ödenebilme imkânı doğması ise alacaklı açısından değerli bir avantajdır.

Mahkeme harçları ve komiser fiyatları dikkate alındığında değerli bir maliyet yaratması borçlu açısından bir dezavantajdır. Öbür taraftan, borcun uzun müddet ödenememesi, konkordatonun tasdik olamaması, iflas üzere durumlarda ise alacaklı açısından bir dezavantaj kelam bahsidir. Sonuç itibariyle; İcra İflas Kanunu’nun (İİK) konkordatoyla ilgili aksayan kısımların günün şartlarına nazaran güncellenmesinde yarar bulunuyor.

Geçmişte yaşanan birtakım aksaklıklara yahut aksiliklere karşın, gelinen noktada gerek konkordatoya bakan Ticaret Mahkemesi heyetlerinin tecrübeli ve başarılı kararları, gerekse görevlendirilen uzman konkordato komiserlerinin edindikleri deneyimleriyle borçlu ve alacaklılar tarafından konkordato kuruluşu olumlu bir sürece gelmiş bulunuyor. Hasebiyle, sürecin hedefine uygun ve uygun yönetilmesi halinde hem borçlu hem de alacaklı tarafından deva olabilmektedir.

İktibas: Dünya Gazetesi