Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlara İndirimli Kurumlar Vergisi Nasıl Uygulanır? Yasin TOPAL, Vergi Müfettişi – Mevzuat

Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Çıkarlara İndirimli Kurumlar Vergisi

Yasin TOPAL
Vergi Müfettişi
Yazar Hakkında

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “İndirimli Kurumlar Vergisi” başlıklı 32/A hususuyla sağlanan teşvikle ekonomik kalkınmanın hızlandırılması, istihdamın artırılması, bölgeler ortası gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi, sektörel kümelenmenin sağlanması, tasarrufların katma kıymeti yüksek yatırımlara yönlendirilmesi amaçlanmıştır. Gerekli şart ve koşullara nazaran yatırıma katkı fiyatı ve vergi indirim oranı belirlenir. Vergi indirimi uygulanmak suretiyle belirlenen yatırıma katı meblağı kadar eksik kurumlar vergisi tahsil edilerek yatırımlar desteklenmektedir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “İndirimli Kurumlar Vergisi” başlıklı 32/A hususunda;

“(1) Finans ve sigortacılık dallarında faaliyet gösteren kurumlar, iş iştirakleri, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans mukavelelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, bu unsurun ikinci fıkrasında belirtilen ve İktisat Bakanlığı tarafından teşvik dokümanına bağlanan yatırımlardan elde edilen çıkarlar, yatırımın kısmen yahut büsbütün işletilmesine başlanılan hesap periyodundan itibaren yatırıma katkı fiyatına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur.

(2) Bu unsurun uygulamasında yatırıma katkı fiyatı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak meblağını, bu fiyatın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını söz eder. Yatırımın tamamlanması kuralıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı meblağı, yatırımın tamamlandığı hesap devrini izleyen yıllarda Vergi Adap Kanunu kararlarına nazaran bu yıllar için belirlenen yine değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. Cumhurbaşkanı;

…

c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu unsura nazaran hesaplanacak yatırıma katkı fiyatına mahsuben, toplam yatırıma katkı fiyatının %50’sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması meblağını geçmemek üzere; yatırım periyodunda kurumun öbür faaliyetlerinden elde edilen yararlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı fiyatını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir vilayet kümesi bölgesel, büyük ölçekli, stratejik ve öncelikli yatırımlar ile konusu, dalı ve niteliği prestijiyle proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için sıfıra kadar indirmeye yahut %100’e kadar artırmaya yetkilidir.

Hükmü yer almaktadır.

2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın “Vergi İndirimi” başlıklı 15/5’inci hususunda; “Bu hususa nazaran hesaplanacak yatırıma katkı fiyatına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması fiyatını aşmamak ve toplam yatırıma katkı meblağının yüzde seksenini geçmemek üzere yatırım devrinde yatırımcının başka faaliyetlerinden elde edilen karlarına indirimli gelir yahut kurumlar vergisi uygulanabilir.” Kararı yer almaktadır.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “32.2.5. Yatırım periyodunda öbür faaliyetlerden elde edilen karlarda indirimli kurumlar vergisi uygulaması” başlıklı kısmında ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

Manisa Vergi Dairesi Başkanlığının 23.05.2023 tarih ve E-85373914-125[49.01-76]-49717 sayılı özelgesinde belirtildiği üzere başka faaliyetlerden elde edilen çıkarlara yalnızca yatırım periyodunda indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkündür. Yatırım devri, yatırıma fiilen başlanıldığı tarihi içeren süreksiz vergilendirme periyodunun başından tamamlama vizesi yapılması gayesiyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına müracaat tarihini içeren süreksiz vergilendirme periyodunun son gününe kadar olup bu kapsamda öbür faaliyetlerden elde edilen çıkara indirimli kurumlar vergisi uygulanacaktır.

Bu noktada öbür faaliyetlerden elde edilen kar ibaresinden ne anlamamız gerekiyor?

İlgili mevzuatta öbür faaliyetlerinden elde edilen karın tarifi yapılmamıştır.

Samsun Vergi Dairesi Başkanlığının 11.04.2023 tarih ve 13649056-125[2020-ÖZE-02]-26829 sayılı özelgesi dikkate alındığında öteki faaliyetlerden elde edilen kar ibaresinden safi kurum yararı kastedilmektedir.

Safi kurum yararı; mükellef kurumun elde ettiği ticari bilanço kârı ya da ziyanına kanunen kabul edilen ve edilmeyen sarfiyatlar eklendikten, tüm indirim, istisna ve geçmiş yıl ziyanları düşüldükten sonra hesaplanmaktadır. Bu kapsamda yatırım devrinde yatırımdan elde edilen kar dışında kalan safi kurum çıkarına Kurumlar Vergisi Kanunu 32/A hususunda yer alan kaideler dahilinde indirimli oran uygulanabilir.

Kaynakça

1) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu

2) 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar

3) 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği

4) Manisa Vergi Dairesi Başkanlığının 23.05.2023 tarih ve E-85373914-125[49.01-76]-49717 sayılı özelgesi

5) Samsun Vergi Dairesi Başkanlığının 11.04.2023 tarih ve 13649056-125[2020-ÖZE-02]-26829 sayılı özelgesi